ภาวะสมองเสื่อมป้องกันได้หรือไม่ ?

หลายคนอาจจะเคยสงสัยว่าภาวะสมองสมองเสื่อม
ที่ฟังดูเป็นโรคที่เกี่ยวกับความเสื่อม ความแก่ชราอย่างรวดเร็วของระบบประสาท
จะสามารถป้องกันได้รึเปล่า ?

ก่อนอื่นเลยต้องรู้กันก่อนว่า
“กลุ่มโรคความเสื่อมของระบบประสาท” (neurodegenerative disease)
ที่ทำให้เกิด”ภาวะสมองเสื่อม”(dementia)
ที่คนทั่วไปอาจจะเรียกกันติดปากง่ายๆว่าโรคสมองนั้น
สาเหตุเกิดจากอะไร

ถ้าตอบให้เข้าใจโดยง่ายก็คือโรคกลุ่มนี้ สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจาก
มีโปรตีนผิดปกติ เป็รโปรตีนก่อโรคสะสมอยู่ในสมอง
ซึ่งพอโปรตีนก่อโรคพวกนี้สะสมมากๆนานวันเข้า
ก็จะทำให้เซลล์สมองเกิดความเสียหาย
ทำให้มีความเสื่อมถอยลงอย่างรวดเร็วผิดปกติของสมอง
เมื่อเทียบกับคนทั่วไปที่ไม่ได้เป็นโรค
และนั่นก็ทำให้ผู้ป่วยมีอาการถดถอยของความรู้คิด
ซึ่งถ้าอาการยังเป็นมากขึ้นเรื่อยๆก็จะมีอาการของภาวะสมองเสื่อมตามมานั่นเอง

แต่การที่มีโปรตีนก่อโรคสะสมอยู่ในสมองแล้ว
ไม่ได้การันตีว่าคนๆนั้นจะต้องมีภาวะสมองเสื่อมเสมอไป
เพราะมีงานวิจัยศึกษาพบว่า แม้ในผู้สูงอายุที่มีโปรตีนก่อโรคสะสมอยู่ในสมองไปแล้ว
บางส่วนก็ยังไม่มีภาวะสมองเสื่อมให้เห็นตลอดชีวิตของเขา
นั่นแสดงว่ามีปัจจัยบางอย่างของสมองที่สามารถต้านทานภาวะสมองเสื่อม
ที่เกิดจากโปรตีนก่อโรคเหล่านั้นได้

ซึ่งปัจจัยเหล่านั้น ที่เป็นหัวใจสำคัญในการปกป้องสมองจากความเสื่อมถอย
ก็คือการดูแลด้านต่างๆของสุขภาพให้ดี
โดยด้านที่เป็นปัจจัยพื้นฐาน คือ
1. ร่างกายแข็งแรงดี : ดูแลร่างกายทั้งร่างกายให้แข็งแรงสมบูรณ์ที่สุด
2. สมองแข็งแรงดี : มีการใช้งานสมองให้เกิดการคิด บริหารสมองเป็นประจำ
3. ปกป้องสมองให้ดีจากสิ่งอันตราย โดยเฉพาะบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์

แต่ปัจจัยที่ช่วยให้เราปกป้องสมองของเราจากภาวะสมองเสื่อมได้ ไม่ได้มีแค่นี้
ยังมีปัจจัยอื่นๆอีกถึง 14 อย่าง ที่แนะนำให้ทุกคนปฏิบัติเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อม

สำหรับข้อมูลในหัวข้อ สมองเสื่อมสามารถป้องกันได้หรือไม่ ?
สามารถฟังรายละเอียดเพิ่มเติมได้ผ่านวิดีโอของคลินิกความจำ ช่องทางนี้ได้เลยครับ

บทความโดย นพ.ธารา รักษ์อารีกุล
แพทย์อายุรกรรมเฉพาะทางระบบประสาทและสมอง ทีมงานคลินิกความจำ